Insectenbeten (preventief) | Mercatum.be

Insectenbeten

Bij een insectenbeet denkt men spontaan aan een muggen-of spinnenbeet. Maar het zijn niet alleen deze beestjes die voor kleine en grote beten zorgen.

Algemeen beschouwd prikken of bijten insecten om twee redenen: voor het verzamelen van bloed om zich te voeden of de eitjes verder te laten ontwikkelen of uit zelfverdediging.

Welke insecten kunnen de mens bijten of prikken?

Insecten die steken wanneer ze bedreigd zijn: 

waterwantsen, gewone bloemwants, larven van kevers.

Om zich te voeden met bloed:

bedwantsen, luizen, vlooien, schaamluizen

Voor de ontwikkeling van hun eitjes en/of voeding:

muggen, dazen, stalvlieg

Uit zelfverdediging:

bijen, wespen, horzels, mieren

Bij toeval:

trips (donderbeestjes) om zich te hydrateren.

Insectenbeten kunnen verschillende soorten reacties teweegbrengen:

Lokale reactie: roodheid, oedeem (tot een paar cm groot), lichte verharding, jeuk. Medische tussenkomst is zelden nodig.

Toxische reactie: meestal meedere steken. Braken, diarree, hoofdpijn, daling van de bloeddruk, stuiptrekkingen, en bewustzijnsverlies. Indien het slachtoffer  meer dan 20 steken heeft is ziekenhuisopname noodzakelijk.

Allergische reactie: onafhankelijk van de dosis gif, maar wel afhankelijk van de individuele mate van gevoeligheid: netelroos, roodheid, jeuk, ernstig oedeem, bronchospasmen, spanningsverlies, schock, misselijkheid, obstructie van de luchtwegen, cardiovasculaire shock  moet de gestoken persoon naar spoed!

Wat kan men zelf doen bij een steek?

Bij een lichte zwelling of jeuk: een oraal en/of lokaal antihistaminicum aanbrengen.

In geval van hevige pijn: paracetamol  innemen.

Controleer de vaccinatiekalender voor tetanus.

Verwijder ringen bij een steek in de hand om de bloedstroom niet nog meer te belemmeren.

De steek goed reinigen met water en zeep. Breng vervolgens een lokaal antisepticum aan.

Bij een steek is het interessant om vast te stellen welk insect verantwoordelijk is.

Tips voor preventie

Niet op blote voeten in het gras lopen.

De stoffen vermijden die ene lokmiddel kunnen zijn: parfum, haarlak, zonnebrandcrime,..

Wegblijven uit de buurt van bijenkorven of nesten.

Vuilnisemmers goed afsluiten of veiliger opbergen.

Kleding met te felle kleuren vermijden.

Niet buiten eten in geval van een allergische aanleg.

Drankblikjes vermijden.

Insmeren met een insectenafstotend product.

Bij een bekende allergie: het gezelschap verwittigen en een noodkit met injecteerbare epinefrine, een antihistamine, een corticosteroïde.

Bijensteken: wist u dit?

Een bij laat haar angel met de gifklier achter in de huid. Daardoor blijft het dus gifreserves injecteren. In dat geval moet men de angel snel verwijderen met een vingernagel of met een stompe kant van een mes (door het evenwijdig met het huidoppervlak te glijden) of met een kredietkaart. Gebruik geen pincet, de gifklier zou kunnen barsten en meer gif afgeven.

Wespen steken zonder de angel achter te laten.

De horzel heeft een langere angel. De steek is dus dieper. Het gif kan direct worden geïnjecteerd in de bloedvaten en versnelt de recatie.

Het gif van een bij bevat:

Iso-amylacetaat: een verbinding met het feromoon voor alarm en aanval

Histamine: verantwoordelijk voor de onmiddellijke en de locale ontstekingsreactie na de steek.

Mellitine: belangrijkste toxine van de bij: vernietigt de rode bloedcellen, verwijdt de bloedvaten en verhoogt de vasculaire permeabiliteit.

Apamine: krachtig neurotoxine

Kinine: verhoogt de vasculaire permeabiliteit

MCD-peptide: mestcellendegranulerende peptide

Fosfolipase A en B: veroorzaken gladde spiercontracties, lagere bloeddruk, vernietigen de celmembranen door de hydrolyse van fosfolipiden.