Een koffer vol zomerse vragen | Mercatum.be

30/07/2022

Een koffer vol zomerse vragen
uit de praktijk

Vertrek je nog op vakantie?
Lees dan nog eens ons extra lang vakantiedossier,
u vindt alvast een reeks vragen en cases rechtstreeks uit onze praktijk gegrepen.

1. Mijn arts heeft me een venotonicum voorgeschreven omdat ik in de zomer gezwollen benen heb, is dat wel echt nuttig?
Jawel, verschillende onderzoeken hebben dat aangetoond.
U moet wel weten dat al deze producten niet gelijkwaardig zijn. In een vroeg stadium bieden ze wel voordelen hetzij alleen, om het zware gevoel, pijn, krampen, zwellingen te verlichten, of gecombineerd met steunkousen. Als het gaat om spataderen, met of zonder wijziging van de huid en de weefsels, kunnen ze worden gebruikt als aanvulling op de operatieve behandelingen van spataderen, wanneer de symptomen zouden aanhouden. Wanneer er problemen zijn met de bloedsomloop, die verergeren door warm weer, stellen we een venotonicum in gel of capsules en lichte compressiekousen voor, vooral wanneer de patiënt een vlucht van meerdere uren maakt. Veneuze compressie is een mechanische behandeling; de oppervlakkige aderen komen onder druk te staan door de kousen, toenemend van de enkel naar het dijbeen in het geval van kouden of panty’s, van de nekel naar de kuit in het geval van een sok.

2. Hoe een verstuikte voet verlichten?
Het is altijd nuttig om eerst de ernst van de verstuiking te beoordelen. Wanneer het ligament gewoon is ‘verrekt’, wordt dit een goedaardige verstuiking (of verzwikking) genoemd. Met moet het onderscheiden van de matige of totale ruptuur van het ligament. Bij een lichte verstuiking verschijnt er meestal binnen een uur een oedeem. Er is echter geen hematoom. Bij een matige verstuiking treedt het oedeem sneller op (in enkele minuten) en is een hematoom de dag na het letsel zichtbaar. Alleen goedaardige verstuikingen kunnen baat hebben
het gebruik van een ontstekingsremmende lokale behandeling. Die kan de pijn verlichten zonder de nadelige effecten van orale NSAID’s. Oppassen echter voor deze die ketoprofen (op voorschrift) bevatten, wat mogelijk fotosensibiliteitsreacties kan veroorzaken.

In elk geval is het steeds nuttig om de RICE-regel toe te passen (Rust-Ijs-Compressie- Elevatie)

Rust
Ijs > gedurende 10 minuten om de twee uur (niet in direct contact met de huid)
Compressie > ofwel met een verband of een orthese gedurende 3 weken, zodat het gewricht goed geneest. Een verband kan ook preventief worden gedragen   wanneer de patiënt klaart over herhaalde verstuikingen.
Elevatie > de voet of het been hooghouden

3. Heeft u een oplossing om beter om te gaan met een jetlag?
Een jetlag dwingt het organisme tot een plotselinge wijziging, zonder overgang, van de circadiane cyclus. De jetlag komt overeen met de symptomen die het gevolg zijn van deze verstoringen. Hij is herkenbaar aan door in het midden van de nacht wakker worden en een onstuitbare drang om overdag te slapen. Er gaat een opeenvolging van cognitieve en gedragssignalen mee gepaard, zoals een verminderde concentratie of prikkelbaarheid. Deze onaangename effecten zijn van voorbijgaande aard: gewoon de tijd om de biologische klok bij te stellen. Een paar eenvoudige maar noodzakelijke tips ondersteunen deze natuurlijke aanpassing, zoals zichzelf dwingen wakker te blijven gedurende de dag terwijl alle signalen het lichaam in slaap willen brengen. De blootstelling aan natuurlijk licht helpt ook om de biologische klok te resetten. De exogenen toevoer van melatonine maakt het mogelijk om de effecten van een jetlag te compenseren en vergemakkelijkt de aanpassing van het slaap-waakritme. De eerste werking van melatonine stelt het lichaam in staat de dag-nachtafwisseling te identificeren en indirect de signalen voor de slaapmodus te sturen. Op reis (voornamelijk in oostelijke richting) zorgt een exogene toevoer van melatonine voor de correctie van de verschuiving in de natuurlijke productie. Melatonine moet voor het slapengaan worden ingenomen, ten minste één dag voor het vertrek. De kuur wordt verdergezet tot de aanpassing in de nieuwe tijdzone. De aanbevolen dagelijkse dosis varieert tussen 0,5 en 1 mg.

4. Door de airco raken mijn ogen snel geïrriteerd en worden ze erg rood, wat kunt u mij aanraden?
Airconditioningsystemen draaien in de zomer valkom volle toeren en veroorzaken dan soms droge, rode, branderige en tranende ogen. De behandeling is van milde tot matige vormen van droge ogen is symptomatisch en gebeurt met lokale vochtinbrengende middelen of kunsttranen. Het doel is om de hoeveelheid tranen op het oppervlak te vergroten of de traanfilmverdamping te verminderen door de lipidelaag van de traanfilm te stabiliseren. Oogdruppels zonder conserveermiddel hebben de voorkeur en u moet wijzen op een goede naleving (correcte toepassing meerdere keren per dag).

Nog enkele tips:
Zorgen voor een vochtige binnenlucht, voldoende drinken, een zonnebril dragen.
Als men op een computer werkt, regelmatig een pauze aanraden en regelmatig met de ogen knipperen.
Goede handhygiëne bij het dragen van contactlenzen.
Het verwijderen van make-up is zeer belangrijk.
De oogleden eenmaal per dag reinigen en masseren met een geschikt product om de werking van de meibomkliertjes, die zich in de oogleden bevinden en die traanfimplipiden produceren, in stand te houden.

5. Heeft u een oplossing voor reisziekte?

De preventieve tips steeds naleven is belangrijk:

Op de meest stabiele plaats van het vervoermiddel gaan zitten: voorin in auto’s en treinen, in het midden van de boot, tussen de vleugels van het vliegtuig en bij voorkeur in rijrichting.
Kijken naar de horizon en best niet naar bewegende objecten of gaan liggen met de ogen dicht. Lezen, kijken naar een scherm of naar het interieur van het voertuig, vermijden.
Het voertuig verluchten en ventileren
Een lichte maaltijd eten en alcohol en tabak voor vertrek vermijden. De voeding spreiden tijdens de reis. Vasten is geen goed idee.


Als medicijn adviseren wij RCalm tabletten , het heeft als voordeel dat het niet slaperig maakt.
In de homeopathie: Cocculus, Tabacum… in 9 CH of specialiteiten die verschillende stammen combineren (Cocculine). De dag voor het vertrek beginnen en de dosis 1 uur voor en op het moment van vertrek herhalen.
In aromatherapie wordt essentiële olie van pepermunt aangeraden bij de behandeling van reisziekte vanwege de werking op de spijsvertering, misselijkheid en krampen. Ze kan worden gecombineerd met etherische citroenolie. Een druppel van elke olie op een suikerklontje 30 minuten voor het vertrek. Men kan dit tijdens de reis herhalen.
In de kruidengeneeskunde is gemberwortel effectief en veilig bij alle soorten misselijkheid, en vooral bij misselijkheid veroorzaakt door reisziekte.

6. Op vakantie heb ik vaak last van constipatie, wat kunt u mij aanraden?

Anderhalve liter tot 2 liter water per dag drinken voor een goede vochtopname.
Zodra men wakker wordt en op een lege maag een groot glas water of vers vruchtensap drinken: dit is een beproefde methode om de darmen te stimuleren
Voeding eten die veel voedingsvezels bevatten: gekookt of gedroogd fruit (pruimen, abrikozen, vijgen), graanrepen, vers fruit en groene groenten. Deze voeding verhoogt het volume van de ontlasting, wat de darmmotiliteit stimuleert.
De tijd nemen om te eten bij voorkeur op vaste tijdstippen.
Zich proberen te houden aan de ontlastingsreflex.

Indien de constipatie, ondanks de aanbevolen aanpassingen aan de voeding, kan een laxeermiddel aanbevolen zijn.

Zwellende- en osmotische laxeermiddelen zijn de referentiebehandelingen.
Ze werken binnen 24 tot 48 uur. Men kan ze een paar dagen innemen
Stimulerende laxeermiddelen (bisacodyl,dulocolax , enz.) werken in op de darmspieren en stimuleren de afscheiding van water elektrolyten. Ze werken na 5 tot 10 uur en helpen bij een incidenteel gebruik op vakantie.

7. Ik heb last van acne en behandel die ook, maar mijn huis is erg droog, wat raadt u aan?
De hydratatie van de huid is echt noodzakelijk samen met lokale behandelingen van benzoylperoxide, retinoïd of van isotretinoïne (op voorschrift), die in verschillende mate een droge huid veroorzaken. “Tieners denken vaak dat een verzachtende crème de huid vetter zal maken, maar dat klopt niet. Het is noodzakelijk te weten dat de behandeling ’s avonds en de vochtinbrengende crème ’s ochtends wordt toegepast. Om de opperhuid te beschermen, moet ook het gebruik van irriterende producten zoals een alcoholische toner is scrubs vermeden worden. Voor de gezichts- en lichaamshygiëne geven we de voorkeur aan milde reinigingsmiddelen, syndet- of micellair water dat we vinden in het klassieke dermocosmetische aanbod specifiek voor de zogeheten vette huid.
Make-up - getinte crème, compact poeder - is niet aanbevolen voor acnepatiënten, zolang de formules niet te dik en occlusief zijn om de retentie (ophouding) niet te begunstigen.
De blootstelling aan de zon is op zich niet gecontra-indiceerd voor een huid die gevoelig is voor acne, maar toch is het aanbevolen om de behandeling te combineren met het aanbrengen van een zonnebeschermingsproduct en dit om twee hoofdredenen. Om enerzijds het optreden van het beroemde reboundeffect te voorkomen dat de ontstekingsverschijnselen van acne prikkelt en door de uv-straling, verdubbelt in intensiteit en anderzijds zijn acnebehandelingen vaak fotosensibiliserend en vereisen ze een zonneproduct. Daarom heeft het ook de voorkeur om crèmebehandelingen ’s avonds aan te brengen.

8. Ik ga deze zomer naar Zuid-Frankrijk, moet ik een muggenspray meenemen?
Ja. De jaarlijkse monitoring van de tijgermug (Aedes albopictus) is afgelopen mei officieel gewonnen. Deze diptera, die sinds 2004 op het vasteland gespot wordt, is de vector van infectieziekten zoals dengue, chikungunya, zika en is al in 67 departementen van Frankrijk. (Met uitzondering van Bretagne, Normandië en de voormalige regio’s Nord-Pas-de-Calais en Champagne-Ardennen). “De tijgermug kan op het vasteland van Frankrijk besmet raken door een zieke reiziger te bijten en het virus secundair over te dragen aan niet-immunen mensen bij volgende beten”, verduidelijken de gezondheidsautoriteiten. Zij adviseren de reizigers naar gebieden waar de genoemde ziekten voorkomen, zich te beschermen tegen muggenbeten, ook overdag, en bij klachten een arts te raadplegen.
Het aanbrengen van een repellent op de huid is een belangrijke preventie.

De gevalideerde opties zijn: DEET 20-50%, citriodiol  20-25%, icaridin 20-25%, IR3535 (concentratie van 30-35% in de preventie van malaria in een concentratie van 20% in andere situaties). DEET wordt tot nu toe erkend als het meest effectieve molecuul, de concentratie voor maximale effectiviteit bedraagt 50%

9. Komen er ook in België exotische muggen voor?
“De observatie van exotische muggen is van cruciaal belang. Wanneer we tijdig deze muggen  kunnen lokaliseren, zullen we ze ook beter kunnen beheersenen hun verdere vestiging in ons land kunnen uitstellen. We zien dat deze muggen regelmatig in ons land voorkomen maar voorlopig hebben ze zich hier nog niet gevestigd, lees ‘genesteld’. De onderzoekers hebben tot nu toe de aanwezigheid gespot van de tijgermug, Aziatische bosmuggen en andere exotische muggen op en rond parkeer- en rustplaatsen langs snelwegen, bedrijven die autobanden invoeren, ‘geluksbamboe’ en industrieterreinen. Sciensano en het Instituut voor Tropische Geneeskunde - ITM - in Antwerpen, volgen via hun project MEMO+ de aanwezigheid van exotische muggen van nabij op. Iedereen die meent een tijgermug te herkennen wordt dan ook gevraagd een foto ervan te uploaden op www.muggensurveillance.be . Wetenschappers zullen dan nagaan of het wel degelijk om een tijgermug gaat.

10. Ik heb suikerziekte. Welke voorzorgen moet ik nemen op reis?
Elke chronische ziekte vergt een specifieke voorbereiding voor wie op reis vertrekt. Dit is alvast een checklist voor diabetespatiënten met de belangrijkste punten.
Ervoor zorgen dat men altijd iets te drinken bij de hand heeft.
Bij een uurverschil van meer dan 3 uur de behandeling vooraf aanpassen in samenspraak met de arts (dieet, medicatie en/ of injecties, enz.). Wanneer men bijvoorbeeld naar het westen reist (langere dagen), kan het nodig zijn om snelwerkende insuline toe te voegen. Ook een orale behandeling kan worden herzien in het geval van een jetlag (risico op hypoglykemie wanneer de orale antidiabetici te dicht bij elkaar worden ingenomen).
De bloedsuikerspiegel controleren en nagaan wat die kan wijzigen: verandering in dieet (zeer zoet exotisch fruit, zeer zoete thee, enz.), verandering van lichamelijke activiteit, maaltijdschema, enz.
Het risico op hypoglykemie is hoger op warmere bestemmingen gezien de snellere opname van insuline.
De voeten in het oog houden omdat de gevoeligheid voor pijn verminderd. (Oppassen dus voor blessures, beten, enz.). Elke wond grondig ontsmetten.
Insulinepompgebruikers moeten nadenken over het programmeren van het pompje bij een jetlag, een vervangingsschema met traditionele injecties bij onvoorziene omstandigheden en over de nodigde apparatuur die men moet meenemen.

11. Kunnen we diarree op vakantie voorkomen?
Jawel, en hierbij is het naleven van de hygiëneregels de meest effectieve manier.        

De belangrijkste tips:
Regelmatig de handen wassen voor de maaltijd en na een toiletbezoek.
Goede voedselhygiëne: rauw voedsel vermijden (groene, gemengde fruitsalades, enz.), schaal- en schelpdieren, ongepasteuriseerde melk en zuivelproducten, roomijs en ijsblokjes. Alleen voedsel eten dat gekookt, gebakken en warm geserveerd is en fruit dat men zelf heeft geschild.
Gebottelde en gesloten flessen drank kopen die voor u worden geopend.
Water filteren, koken of desinfecteren.

Probiotica zijn aanbevolen bij het voorkomen van diarree om het evenwicht van de darmflora te helpen in stand houden. Men kan ze alleen of in combinatie met de bovengenoemde regels aanbevelen. De effectiviteit van probiotica is zeer stam- en dosisafhankelijk en mag daarom niet worden gegeneraliseerd.

Als er dan toch diarree optreedt:
Darmtransitvertragers (loperamide, Imodium ) kunnen een zeer vloeibare, frequente en overvloedige diarree stoppen. Intestinale antisecretaire geneesmiddelen  zoals racecadotril (Tiorfix) verminderen de hypersecretie van water en elektrolyten zonder de darmtransit te vertragen. Ze veroorzaken daarom minder secundaire constipatie dan loperamide, maar moeten ook worden vermeden in geval van bijbehorende koorts of bloed in de ontlasting. In dit geval verdient het de voorkeur om een absorberende darmbeschermer gelatinetannaat (Tasectan)  te gebruiken, maar wel afstandelijk van andere geneesmiddelen.
Probiotica (Imutis, Enterol; Bacteol,..) zijn aanbevolen bij de behandeling van diarree om het evenwicht van de darmflora te helpen herstellen, alleen of in combinatie met de bovengenoemde behandelingen.
Antibiotica zijn voorbehouden bij ernstige vormen en bij gebrek aan verbetering door een symptomatische behandeling. De fluoroquinolonen (ofloxacine of ciprofloxacin) bij een behandeling van 3 tot 5 dagen vormen de eerstelijnsbehandelingen met antibiotica voor reisdiarree.